Kafe nan Tèrye-Wouj by BOOMBA LIBERTAIRE

 

#Kafe nan #Komin Terrier-Rouge, Nòdès Ayiti pa JEAN LOUIS BUTHERLY #Doktè Kilti a.

https://stillboomba.blogspot.com/2024/08/le-cafe-dans-la-commune-de-terrier.html

Yon tradisyon agrikòl nou dwe plis valorize.

Komin Tèrye-Rouge, ki sitiye nan depatman Nòdès Ayiti, se youn nan rejyon peyi a kote kilti kafe nan peyi a te Premye enplante . byenke li enpòtan istorikman nan Rejyon sa a, li karakterize pa yon klima ki favorab pou agrikilti, sitou nan zòn montay li yo, li ofri yon anviwònman ideyal pou kiltivasyon kafe, yon machandiz ki depi lontan se kolòn vètebral ekonomi ayisyen an.  Nou ta dwe remake tou  komin Tèrye-Wouj se premye nan plantasyon kafe an Ayiti (Michel S. Laguerre, 1978)

Istwa kafe nan Tèrye-Wouj

Kilti kafe a nan Tèrye-Wouj remonte plizyè syèk, li te entwodwi pa kolon fransè yo nan 18yèm syèk la (Jean CASIMIR, 1981) Nan epòk sa, kafe ayisyen an te youn nan pi popilè sou mache entènasyonal la, li te kontribye anpil nan richès koloni an.  Apre endepandans Ayiti nan lane 1804, pwodiksyon kafe a te rete yon aktivite ekonomik enpòtan, men li te soufri anpil dezavantaj akòz faktè tankou enstabilite politik, debwazman, ak mank de envestisman nan enfrastrikti agrikòl peyi a.

Karakteristik yo .

Kafe ki grandi TÈRYE-WOUJ la soti nan  varyete Arabica, espesyalis yo rekonèt li pou bon jan kalite siperyè li yo konpare ak lòt varyete tankou Robusta.  Dapre kondisyon klimatik ak tè ki rich nan eleman nitritif rejyon an, kafe Terrier-Rouge la gen yon pwofil gou inik.  Kafe sa a souvan dekri kòm li gen asidite Pou l ekilibre kò a.

Malgre byenfè natirèl li yo, pwodiksyon kafe nan Terrier-Rouge fè fas a plizyè defi.  Debwazman  afekte tè yo seryezman, sa ki fè depi plizyè lane pwodiksyon kafe a te ​​vin mwens pwodiktif C. Pépin, 1999) Anplis de sa, mank de sipò teknik ak finansye pou kiltivatè yo te ralanti adopsyon pratik agrikòl modèn ki ta ka amelyore rannman yo.  Anplis de sa, mache espesyal kafe a, k ap grandi atravè mond lan, ofri yon nich kote kafe Terrier-Rouge ta ka kanpe djanm sitou si yo jwenn sètifikasyon òganik ak komès ki jis epi bon jan teknik.

Enpak Ekonomik ak Sosyal

Kafe te deja rete yon sous revni enpòtan pou anpil fanmi nan Terrier-Rouge.  Anplis bay travay nan kiltivasyon ak pwosesis kafe, aktivite ekonomik sa a kontribye tou nan estabilite sosyal rejyon an nan sipòte rezo lokal pwodiktè yo. Amelyore kondisyon pwodiksyon an ka non sèlman ogmante revni kiltivatè yo, men tou ankouraje jèn yo patisipe nan sektè sa a, konsa nap kapab  ralanti egzòd riral la.
Renesans pwodiksyon kafe nan Terrier-Rouge ta ka jwe yon wòl kle nan devlopman dirab vil la.  Avèk sipò Popilasyon an  li posib pou reviv repitasyon kafe ayisyen an si nou remete plantasyon kafe a an valè nan Tèrye-Wouj.

An konklizyon

Komin Terrier-Rouge, gen yon listwa ki rich Nou mande jèn jenerasyon an kontinye Travay, kontinye fè bon jan rechèch Pou mete Terye Wouj an valè . Yon lòt fwa ankò map di nou AYITI 🇭🇹 ka chanje . Defi yo anpil, men tou opòtinite yo anpil tou.  Otorite lokal yo dwe pran bon jan angajman kolektif ak kiltivatè yo, epi ankouraje patnè entènasyonal yo travay ansanm pou revitalize tradisyon agrikòl sa a epi asire yon avni pwospè pou rejyon an.

# BOOMBA WEBTV

#Boomba #Web TV

#batay
# Panafriken
#Panafricanisme
#jean
#boomba